Cześć, tu Marta Krzyżanowicz z kancelarii “Adwokat dla Kierowców w Poznaniu”. Dziś zajmiemy się tematem, który często budzi wątpliwości wśród moich klientów – gdzie faktycznie można popełnić przestępstwo lub wykroczenie jazdy po alkoholu?
Zdarza się, że klienci przychodzą do mojej kancelarii przekonani, że skoro prowadzili samochód “tylko na parkingu” albo “tylko na osiedlowej drodze”, to nie popełnili przestępstwa. Czy mają rację? Zaraz wyjaśnię.
Co mówią przepisy?
Zacznijmy od podstaw prawnych:
- Przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości (powyżej 0,5 promila) opisane jest w art. 178a §1 kodeksu karnego
- Wykroczenie prowadzenia samochodu po użyciu alkoholu (0,2-0,5 promila) opisane jest w art. 87 §1 kodeksu wykroczeń
Oba te czyny można popełnić WYŁĄCZNIE w “ruchu lądowym”. I tutaj dochodzimy do sedna – co dokładnie oznacza ten “ruch lądowy”?
Co to jest “ruch lądowy”?
Z mojego doświadczenia w sprawach poznańskich kierowców, termin “ruch lądowy” obejmuje wszystkie miejsca, które są ogólnie dostępne dla uczestników ruchu drogowego i gdzie rzeczywiście odbywa się ruch pojazdów.
Należą do nich:
1. Drogi publiczne
To wszystkie drogi zaliczone do jednej z kategorii dróg publicznych:
- Drogi krajowe (jak “jedenastka” czy A2 przebiegająca koło Poznania)
- Drogi wojewódzkie (jak trasa do Gniezna)
- Drogi powiatowe
- Drogi gminne
W Poznaniu miałam klienta, który został zatrzymany na drodze osiedlowej przy ul. Sarmackiej na Naramowicach. Próbował argumentować, że to nie droga publiczna. Sprawdziliśmy uchwały Rady Miasta Poznania i okazało się, że droga była zaliczona do kategorii dróg gminnych – a więc była drogą publiczną.
2. Strefy zamieszkania
To obszary oznaczone znakami drogowymi “strefa zamieszkania” (D-40) na wjazdach i “koniec strefy zamieszkania” (D-41) na wyjazdach.
W Poznaniu wiele osiedli mieszkaniowych jest oznaczonych takimi znakami – na przykład osiedla na Ratajach czy części Winograd. Jeśli wjeżdżasz w taką strefę po alkoholu – popełniasz przestępstwo/wykroczenie.
3. Strefy ruchu
To obszary oznaczone znakami “strefa ruchu” (D-52) i “koniec strefy ruchu” (D-53).
W Poznaniu typowymi przykładami są parkingi przy centrach handlowych jak Plaza, Posnania czy Avenida. Miałam klienta, który został zatrzymany po 2 piwach na parkingu Galerii Malta – policja słusznie przedstawiła mu zarzut, bo parking był oznaczony jako strefa ruchu.
4. Inne ogólnodostępne miejsca z ruchem pojazdów
To kategoria obejmująca wszelkie inne miejsca spełniające dwa warunki:
- Są ogólnie dostępne dla innych kierujących
- Odbywa się na nich rzeczywisty ruch pojazdów
Przykłady z Poznania? Proszę bardzo:
- Nieoznakowane parkingi osiedlowe (np. na Piątkowie)
- Drogi dojazdowe do obiektów handlowych
- Place manewrowe
- Prywatne drogi udostępnione do ruchu publicznego
Miałam sprawę klienta zatrzymanego na parkingu niestrzeżonym przy Starym Browarze – choć nie był on formalnie oznaczony jako strefa ruchu, sąd uznał, że był miejscem ogólnodostępnym z ruchem pojazdów.
Gdzie NIE można popełnić przestępstwa jazdy po alkoholu?
Z mojego doświadczenia, miejsca wyłączone z “ruchu lądowego” to:
- Prywatne, zamknięte podwórka
- Drogi wewnętrzne na prywatnych, niedostępnych dla ogółu nieruchomościach
- Zamknięte, prywatne parkingi dostępne tylko dla właścicieli
- Tereny gospodarstw rolnych niedostępne dla osób postronnych
Przykład z życia: klient z podpoznańskich Plewisk został zatrzymany przez policję, gdy przestawiał samochód na własnej, ogrodzonej posesji. Mimo że był w stanie nietrzeźwości (0,9 promila), udało nam się umorzyć postępowanie, ponieważ teren nie był dostępny dla ogółu uczestników ruchu.
Najczęstsze błędne przekonania kierowców z Poznania i okolic
W mojej praktyce najczęściej spotykam się z tymi mylnymi przekonaniami:
1. “Na parkingu przed blokiem to nie przestępstwo”
Nieprawda! Jeśli parking jest ogólnodostępny (a większość osiedlowych parkingów w Poznaniu taka jest), popełniasz przestępstwo/wykroczenie.
2. “Przecież tylko przestawiałem samochód”
Nieważne czy jechałeś 2 metry czy 20 kilometrów. Samo prowadzenie pojazdu w ruchu lądowym pod wpływem alkoholu jest karalne.
3. “To była droga prywatna”
Kluczowe jest nie to, kto jest właścicielem drogi, ale czy jest ona ogólnodostępna. Droga wewnętrzna na Kampusie Morasko UAM czy parking przy centrum biznesowym na Marcelińskiej to nadal “ruch lądowy”.
4. “Przecież nikogo tam nie było”
Nieważne czy faktycznie spotkałeś innych uczestników ruchu. Liczy się potencjalna możliwość ich pojawienia się.
Przykłady spraw z poznańskich sądów
Sprawa 1: Parking przy szpitalu
Klient z 0,8 promila przestawiał samochód na parkingu przy Szpitalu Wojewódzkim przy ul. Juraszów. Argumentował, że był tam sam o 2 w nocy. Sąd Rejonowy Poznań-Grunwald uznał jednak, że parking przy szpitalu jest miejscem ogólnodostępnym, gdzie w każdej chwili mogą pojawić się inni kierowcy.
Sprawa 2: Osiedle zamknięte
Klientka z Jeżyc przestawiała samochód na parkingu w zamkniętym, strzeżonym osiedlu z szlabanem na wjeździe. Udało nam się przekonać Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto, że nie był to “ruch lądowy”, ponieważ dostęp do osiedla mieli wyłącznie mieszkańcy i osoby przez nich zaproszone.
Sprawa 3: Teren budowy
Klient, właściciel firmy budowlanej, został zatrzymany gdy prowadził samochód na terenie budowy nowego osiedla na Strzeszynie. Teren był ogrodzony, z tablicą “teren prywatny, wstęp wzbroniony”. Uzyskaliśmy umorzenie, ponieważ nie był to teren ogólnodostępny.
Co zrobić, jeśli zostałeś zatrzymany “nie w ruchu lądowym”?
Jeśli naprawdę prowadziłeś samochód w miejscu, które nie podpada pod definicję “ruchu lądowego”:
- Nie przyznawaj się pochopnie
Wielu klientów z Poznania zbyt szybko przyznaje się do winy, nie wiedząc, że ich czyn może nie być przestępstwem/wykroczeniem. - Dokładnie opisz miejsce zdarzenia
Zrób zdjęcia, zbierz świadków, sprawdź czy teren jest oznakowany jako prywatny. - Sprawdź status prawny drogi
W Poznaniu można to zrobić w Zarządzie Dróg Miejskich lub w Biurze Rady Miasta (uchwały o zaliczeniu dróg do kategorii dróg publicznych). - Złóż wniosek o umorzenie postępowania
Jeśli sprawa jest już w toku, należy złożyć wniosek o umorzenie z powodu braku znamion czynu zabronionego.
Podsumowanie – co warto zapamiętać?
- Przestępstwo lub wykroczenie jazdy po alkoholu można popełnić tylko w “ruchu lądowym”
- “Ruch lądowy” to znacznie więcej niż tylko drogi publiczne – to także strefy zamieszkania, strefy ruchu i inne ogólnodostępne miejsca
- Kluczowe jest to, czy miejsce jest dostępne dla ogółu uczestników ruchu, a nie kto jest jego właścicielem
- Jazda po alkoholu na prywatnym, zamkniętym terenie bez dostępu dla ogółu nie jest przestępstwem ani wykroczeniem (choć nadal jest niebezpieczna!)
Pamiętaj jednak, że najlepszą strategią jest zawsze trzeźwość za kierownicą. Nawet jeśli teoretycznie możesz jeździć po swojej prywatnej posesji po alkoholu, nadal narażasz siebie i potencjalnie innych na niebezpieczeństwo.
I jeszcze jedno – każda sprawa jest inna i wymaga indywidualnej analizy. To, że ktoś uniknął odpowiedzialności w podobnej sytuacji, nie znaczy, że Ty też unikniesz. Zawsze warto skonsultować się z adwokatem znającym lokalną specyfikę.
Masz problem na drodze w Poznaniu lub okolicach? Odezwij się:
Adwokat Marta Krzyżanowicz
“Adwokat dla Kierowców w Poznaniu”
ul. Mickiewicza 18 A lokal numer 3, Poznań
tel. +48 61 8427445
