Co robić gdy stałem się ofiarą wypadku?
Przede wszystkim staraj się nie panikować. Sprawdź stan zdrowia swój oraz innych uczestników zdarzenia. Wezwij na miejsce karetkę i jeśli potrafisz udziel niezbędnej pomocy poszkodowanym. Jeśli są wątpliwości co do osoby odpowiedzialnej za wypadek, sprawca nie uznaje swojej odpowiedzialności za zdarzenie lub któryś z uczestników doznał obrażeń – koniecznie wezwij policję. Do czasu przyjazdu funkcjonariuszy nie pozwól na zmianę pozycji pojazdów ani ich odłamków. Oznacz miejsce wypadku trójkątem ostrzegawczym i dopilnuj aby sprawca zdarzenia pozostał na miejscu. Przydatne będzie także wzięcie danych i numeru kontaktowego od ewentualnych świadków oraz zrobienie zdjęć na miejscu zdarzenia.
W przypadku wszczęcia postępowania karnego przeciwko sprawcy wypadku zostaniesz wezwany do złożenia zeznań w charakterze pokrzywdzonego. Będziesz mógł również złożyć oświadczenie o przystąpieniu do sprawy jako oskarżyciel posiłkowy – dzięki czemu staniesz się stroną postępowania i zyskasz szereg uprawnień. Pamiętaj – w przypadku gdy sprawca wypadku jest osobą tobie najbliższą, postępowanie przeciwko niemu będzie mogło być wszczęte tylko na twój wniosek. Jeśli więc jesteś jednym poszkodowanym i nie żądasz ukarania sprawcy – nie musisz zgłaszać zdarzenia na policję.
Pokrzywdzony jako oskarżyciel posiłkowy
W przypadku wszczęcia przez organy ścigania postępowania przeciwko sprawcy wypadku pokrzywdzony ma prawo złożyć zeznania, zapoznać się z aktami sprawy, ustanowić pełnomocnika, składać wnioski dowodowe oraz środki odwoławcze. Jeśli jednak pokrzywdzony chce zachować te uprawnienia przed sądem (np. móc składać wnioski dowodowe, zadawać pytania świadkom, zajmować stanowisko przed sądem) to musi stać się oskarżycielem posiłkowym. W ten sposób pokrzywdzony staje się stroną postępowania przed sądem, nabywa określone uprawnienia i współpracuje z oskarżycielem publicznym popierając akt oskarżenia. Oskarżyciel posiłkowy występuje więc przed sądem po stronie oskarżenia, działając obok prokuratora. Pokrzywdzony, który chce działać przed sądem jako oskarżyciel posiłkowy musi złożyć oświadczenie o chęci działania w tym charakterze najpóźniej do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej. Oświadczenie to można złożyć w formie pisemnej lub ustnie do protokołu. Niezłożenie oświadczenia w terminie powoduje utratę możliwości działania jako oskarżyciel posiłkowy.
Złożenie oświadczenia o działaniu jako oskarżyciel posiłkowy daje pokrzywdzonemu szereg uprawnień w postępowaniu sądowym przeciwko sprawy wypadku. W szczególności może on:
- ustanowić pełnomocnika
- składać wnioski dowodowe
- zadawać pytania świadkom/biegłym/oskarżonemu;
- żądać nawiązki, zadośćuczynienia lub obowiązku naprawienia szkody;
- zaakceptować/sprzeciwić się dobrowolnemu poddaniu się karze przez oskarżonego;
- wygłosić mowę końcową;
- wnieść środek odwoławczy od postanowienia lub wyroku sądu;
- występować przed sądem drugiej instancji.
Pełnomocnik pokrzywdzonego w sprawie karnej
Wiele osób zadaje sobie pytanie czy warto mieć adwokata w sprawie dotyczącej wypadku drogowego. Wszystko zależy od indywidualnych okoliczności sprawy, jednakże, często sprawy te okazuję się być skomplikowane i pomoc profesjonalisty staje się niezbędna. Adwokat w sprawie wypadku samochodowego może skutecznie reprezentować pokrzywdzonego przed policją i prokuraturą, a następnie przystąpić do sprawy przed sądem jako pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego. Pełnomocnik przyda się zwłaszcza gdy w sprawie istnieją wątpliwości co do przebiegu zdarzenia i winy sprawcy. Pełnomocnik może w twoim imieniu uczestniczyć w przesłuchaniu świadków, przejrzeć akta i złożyć odpowiednie wnioski dowodowe. W przypadku niekorzystnej opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków pełnomocnik pomoże ci ją podważyć i zadać biegłemu kluczowe pytania. Jeśli zdecydujesz się występować przed sądem jako oskarżyciel posiłkowy, pełnomocnik w twoim imieniu przesłucha świadków oraz biegłych, złoży wnioski dowodowe, wygłosi mowę końcową a także sporządzi ewentualne środki zaskarżenia. Pełnomocnik pomoże ci też oszacować doznaną szkodę i zażądać odpowiedniego zadośćuczynienia. Czynności te z uwagi na zawiłość przepisów prawnych mogą okazać się zbyt skomplikowane dla osoby nie mającej wcześniej styczności z prawem karnym.
Sprawca wypadku chce dobrowolnie poddać się karze
W sprawach przestępstw przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, gdzie materiał dowodowy nie jest obszerny i często okoliczności sprawy są oczywiste, niejednokrotnie zdarza się że organy ścigania próbują zakończyć sprawę w drodze dobrowolnego poddania się kary. W tym przypadku prokurator z podejrzanym ustalają wymiar kary oraz środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów i przekazują tę propozycję do zaakceptowania przez sąd. Jeśli propozycja ta zostanie zaakceptowana przez sąd wymierza on wyrok o ustalonej przez strony treści.
Pokrzywdzony jest każdorazowo zawiadamiany o przesłaniu do sądu wniosku o dobrowolne poddanie się karze przez podejrzanego. W tej sytuacji pokrzywdzony ma możliwość sprzeciwić się. Może też uzależnić swoją zgodę od dokonania zmiany np. orzeczenia zadośćuczynienia czy też nawiązki.