
Szkoda częściowa – wszystko co kierowca wiedzieć powinien
W naszej praktyce adwokackiej w Poznaniu często spotykamy się z pytaniami dotyczącymi różnic między szkodą częściową a całkowitą. Jako specjaliści od spraw związanych z prawem drogowym i odszkodowaniami komunikacyjnymi, chcemy podzielić się z Wami naszą wiedzą na temat szkód częściowych – od ich definicji, przez proces likwidacji, aż po praktyczne wskazówki jak uzyskać należne odszkodowanie.
Czym jest szkoda częściowa i jak się ją ustala?
Szkoda częściowa występuje wtedy, gdy koszt naprawy uszkodzonego pojazdu jest niższy niż jego wartość rynkowa sprzed wypadku. W praktyce oznacza to, że naprawa jest ekonomicznie uzasadniona, a pojazd może wrócić do stanu sprzed kolizji.
W przypadku OC sprawcy wypadku, szkoda częściowa występuje, gdy koszt naprawy nie przekracza 100% wartości pojazdu. Natomiast w przypadku AC często granica ta jest ustawiona na poziomie 70% wartości auta – przy wyższych kosztach naprawy ubezpieczyciel zazwyczaj orzeka szkodę całkowitą.
Różnice w likwidacji szkody częściowej z OC i AC
Z naszego poznańskiego doświadczenia wiemy, że likwidacja szkody częściowej przebiega odmiennie w zależności od tego, czy korzystamy z OC sprawcy czy własnego AC.
Szkoda częściowa z OC sprawcy
Przy likwidacji szkody z OC sprawcy mamy prawo do:
- Naprawy pojazdu z użyciem oryginalnych części
- Zastosowania stawek za robociznę obowiązujących w ASO (autoryzowanych stacjach obsługi)
- Pełnej kompensacji kosztów – bez potrąceń na amortyzację części czy udziału własnego
- Zwrotu kosztów holowania, parkowania i pojazdu zastępczego
Co ciekawe, w praktyce wielkopolskich sądów coraz częściej spotykamy się z korzystnymi dla poszkodowanych orzeczeniami, które potwierdzają prawo do naprawy w ASO nawet dla starszych pojazdów.
Szkoda częściowa z AC
W przypadku likwidacji szkody z własnego AC napotykamy na rozne ograniczenia:
- Często stosowana jest amortyzacja części zależna od wieku pojazdu
- Nierzadko umowa przewiduje udział własny w szkodzie (od 300 zł do nawet kilku tysięcy)
- Stawki za robocizne mogą być z góry określone w OWU – często poniżej rzeczywistych stawek rynkowych
- Istnieje roznica w stosowanych częściach – niektore polisy przewidują użycie części nieoryginalnych (tzw. zamienników)
Przykład z naszej praktyki: Pan Andrzej z Gniezna, właściciel 6-letniego Opla Astry, po kolizji na ulicy Bałtyckiej w Poznaniu zdecydował się na likwidację szkody z AC. Ubezpieczyciel zastosował 40% amortyzację na części i ograniczył stawkę za robocizne do 80 zł/h (przy rynkowej stawce 120 zł/h w ASO). W rezultacie klient musiał dopłacić z własnej kieszeni prawie 3000 zł do naprawy!
Najczęstsze problemy przy likwidacji szkód częściowych
W codziennej praktyce w naszej kancelarii przy ul. Mickiewicza w Poznaniu obserwujemy kilka powtarzających się problemow:
- Zaniżanie kosztorysu naprawy – ubezpieczyciele często proponują kosztorysy, które nie pokrywają pełnych kosztów naprawy
- Wymuszanie naprawy w “tańszych” warsztatach – ubezpieczyciele sugerują korzystanie z konkretnych warsztatów współpracujących, gdzie jakość naprawy może byc niezadowalająca
- Stosowanie zamienników zamiast części oryginalnych – szczególnie w starszych pojazdach, mimo że w ramach OC mamy prawo do części oryginalnych
- Odmowa pokrycia kosztów samochodu zastępczego – ubezpieczyciele często ograniczają czas wynajmu albo całkowicie odmawiają jego pokrycia
- Sztucznie wydłużany czas likwidacji szkody – co dodatkowo generuje koszty dla poszkodowanego
Jeden z naszych klientów z Lubonia spotkał się z sytuacją, gdy ubezpieczyciel sprawcy wypadku na S11 celowo przewlekał postępowanie likwidacyjne przez 45 dni, licząc na to, że poszkodowany zgodzi się na zaniżone odszkodowanie, żeby jak najszybciej naprawić swoj pojazd.
Jak skutecznie dochodzić swoich praw przy szkodzie częściowej?
Na podstawie naszego doświadczenia z licznych spraw prowadzonych w Poznaniu i okolicach, proponujemy kilka sprawdzonych rozwiązań:
- Przeprowadź niezależne kosztorysowanie – warto zlecić rzeczoznawcy wykonanie niezależnego kosztorysu naprawy, który będzie podstawą do dalszych negocjacji
- Dokumentuj wszystko – zachowaj wszystkie dokumenty, zdjęcia, korespondencje z ubezpieczycielem
- Żądaj pisemnego uzasadnienia decyzji – kiedy ubezpieczyciel zaniża odszkodowanie, zawsze domagaj się pisemnego uzasadnienia z dokładnym wskazaniem podstawy prawnej
- Nie akceptuj pierwszej oferty – nasze doświadczenie pokazuje, że pierwsza propozycja ubezpieczyciela jest zazwyczaj zaniżona o 20-30%
- Nie boj się odwołań – procedura odwoławcza jest bezkosztowa i często prowadzi do podwyższenia oferty
Z praktyki adwokata – jak ubezpieczyciele manipulują przy szkodach częściowych?
W naszej codziennej praktyce w Poznaniu obserwujemy liczne techniki stosowane przez ubezpieczycieli, by zaniżyć należne odszkodowanie:
- “Optymalizacja” kosztorysu – ubezpieczyciele często pomijają konieczne operacje naprawcze lub zaniżają czas pracy
- Ukryte uszkodzenia – często ubezpieczyciele nie uwzględniają części ukrytych, które wychodzą dopiero podczas naprawy
- Manipulacja stawkami – stosowanie zaniżonych stawek za robociznę, nieadekwatnych do lokalnego rynku w Wielkopolsce
- Kwestionowanie związku przyczynowego – ubezpieczyciele próbują sugerować, że niektóre uszkodzenia powstały wcześniej lub nie mają związku z wypadkiem
Z naszego doświadczenia wynika, że bez fachowej wiedzy trudno zauważyć te manipulacje. Dlatego tak ważne jest wsparcie specjalisty – rzeczoznawcy lub adwokata specjalizującego się w sprawach komunikacyjnych.
Kiedy warto rozważyć likwidację szkody z AC zamiast OC sprawcy?
Mimo że likwidacja szkody z OC sprawcy jest zazwyczaj korzystniejsza, istnieją sytuacje, kiedy lepiej skorzystać z własnego AC:
- Gdy sprawca uciekł z miejsca zdarzenia lub nie posiada ważnego OC
- Gdy zależy nam na czasie – likwidacja z AC przebiega zwykle szybciej
- Gdy mamy wykupiony pakiet “Bez utraty zniżek” – wtedy szkoda nie wpłynie na wysokość naszej przyszłej składki
- Gdy sprawca jest z zagranicznego zakładu ubezpieczeń – likwidacja może być wtedy znacząco wydłużona
Pamiętaj jednak, że nawet po likwidacji szkody z AC, ubezpieczyciel ma prawo wystąpić z regresem do sprawcy lub jego ubezpieczyciela.
FAQ – Często zadawane pytania o szkody częściowe
Czy muszę naprawiać auto w warsztacie wskazanym przez ubezpieczyciela?
Nie, masz prawo wyboru dowolnego warsztatu. Ubezpieczyciel nie może uzależniać wypłaty odszkodowania od wyboru konkretnego warsztatu.
Jak długo może trwać likwidacja szkody częściowej?
Zgodnie z ustawą o działalności ubezpieczeniowej, ubezpieczyciel powinien wypłacić odszkodowanie w ciągu 30 dni od zgłoszenia szkody. Jeśli sprawa jest skomplikowana – maksymalnie 90 dni.
Czy za czas naprawy auta przysługuje mi samochód zastępczy?
Tak, w przypadku szkody z OC sprawcy masz prawo do pojazdu zastępczego przez cały “technologiczny” czas naprawy pojazdu, niezależnie od tego, czy faktycznie naprawiasz pojazd, czy nie.
Co zrobić, gdy w trakcie naprawy wyjdą dodatkowe uszkodzenia?
Należy natychmiast poinformować ubezpieczyciela i żądać tzw. kalkulacji uzupełniającej. Warto udokumentować te uszkodzenia fotograficznie.
Jak postępować krok po kroku w przypadku szkody częściowej?
- Bezpośrednio po kolizji – zabezpiecz miejsce zdarzenia, wezwij policję (jeśli konieczne), wykonaj dokumentację fotograficzną, wymień się danymi ze sprawcą
- Zgłoszenie szkody – zgłoś szkodę do ubezpieczyciela sprawcy lub własnego AC (telefonicznie lub online)
- Oględziny pojazdu – weź udział w oględzinach, dopilnuj, by wszystkie uszkodzenia zostały uwzględnione
- Analiza kosztorysu – dokładnie przeanalizuj kosztorys przygotowany przez ubezpieczyciela, w razie wątpliwości skonsultuj się z niezależnym rzeczoznawcą
- Negocjacje z ubezpieczycielem – jeśli kosztorys jest zaniżony, złóż odwołanie wraz z własną ekspertyzą
- Naprawa pojazdu – wybierz warsztat i napraw pojazd, zbierając wszystkie faktury
- W razie problemów – skontaktuj się z adwokatem specjalizującym się w sprawach odszkodowawczych
Z naszego doświadczenia w prowadzeniu spraw kierowców z Poznania i okolic wynika, że profesjonalne wsparcie prawne może zwiększyć wysokość odszkodowania nawet o 40-60%, szczególnie w przypadkach, gdy ubezpieczyciel stosuje opisane wcześniej techniki zaniżania odszkodowań.
Potrzebujesz pomocy prawnej jako kierowca? Skontaktuj się z Kancelarią w Poznaniu:
Adwokat Michalina Koligot i Adwokat Marta Krzyżanowicz Kancelaria Prawna “Adwokat dla Kierowcy” ul. Adama Mickiewicza 18 lokal nr 3, 60-834 Poznań tel. +48 795 001 536 www.adwokatdlakierowcy.pl