Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej.
Prowadzisz samochód i wiesz, że powinieneś mieć okulary, ale „jakoś widzisz”? To poważny błąd. Brak okularów korekcyjnych podczas jazdy to nie tylko mandat – w razie wypadku może to oznaczać wyższy wyrok, utratę odszkodowania i wieloletni zakaz prowadzenia. W praktyce kancelarii widzimy, jak kierowcy bagatelizują ten obowiązek, a potem płacą za to wysoką cenę.
Spis treści
- Kiedy kierowca musi mieć okulary?
- Co grozi za jazdę bez okularów?
- Wypadek bez okularów – realna sprawa z sądu
- Czy ubezpieczyciel zapłaci odszkodowanie?
- Jak sprawdzić, czy potrzebujesz okularów do jazdy?
- FAQ
- Kontakt
1. Kiedy kierowca musi mieć okulary?
Obowiązek wynika z prawa jazdy
Jeśli w Twoim prawie jazdy w polu 12 (ograniczenia) widnieje kod 01.01 lub 01.02, to musisz mieć okulary lub soczewki podczas jazdy.
- 01.01 – okulary korekcyjne
- 01.02 – soczewki kontaktowe
- 01.06 – okulary lub soczewki (do wyboru)
Kiedy lekarz nakazuje okulary?
Obowiązek noszenia okularów pojawia się, gdy:
- Ostrość wzroku bez korekcji jest poniżej normy (0,5 na lepszym oku, 0,2 na słabszym)
- Wada wzroku (krótkowzroczność, dalekowzroczność, astygmatyzm) wymaga korekcji
- Lekarz orzecznik przy badaniu na prawo jazdy stwierdza konieczność korekcji
⚠️ Z praktyki kancelarii: Nawet jeśli masz stare prawo jazdy bez adnotacji o okularach, obowiązek ich noszenia powstaje z chwilą stwierdzenia wady wzroku przez lekarza. Nie możesz się tłumaczyć, że „w prawie jazdy tego nie ma”.
2. Co grozi za jazdę bez okularów?
- Mandat: w wysokości nawet 1500 zł
- Punkty karne: 10 punktów
- Możliwy zakaz dalszej jazdy – jeśli policjant uzna, że nie jesteś w stanie bezpiecznie prowadzić pojazdu
Uwaga: Policjant może sprawdzić Twoje prawo jazdy w systemie i zobaczyć kod 01.01/01.02.
Wypadek bez okularów – konsekwencje karne
Jeśli spowodowałeś wypadek bez okularów, sąd uzna to za:
- Umyślne naruszenie zasad bezpieczeństwa (art. 177 § 1 lub § 2 k.k.)
- Okoliczność obciążającą przy wymiarze kary
Co grozi:
- Wypadek z rannymi: do 3 lat więzienia
- Wypadek śmiertelny: do 8 lat więzienia
- Zakaz prowadzenia: 3–15 lat (lub dożywotni)
- Nawiązka: minimum 10 000 zł dla rodziny ofiary
3. Wypadek bez okularów – realna sprawa z sądu
Sprawa Sądu Okręgowego w Poznaniu (IV Ka 168/25)
Stan faktyczny:
- Kierowca pojazdu specjalnego (solarka) spowodował wypadek śmiertelny – śmierć rowerzystki
- Nie miał założonych okularów korekcyjnych – mimo że badanie okulistyczne potwierdziło konieczność ich noszenia
- Dodatkowo: nie obserwował przedpola jazdy, nie włączył dodatkowych świateł
Wyrok:
- Kara: 1 rok i 3 miesiące pozbawienia wolności (bezwzględnie)
- Zakaz prowadzenia: 5 lat
- Nawiązka: na rzecz rodziny ofiary
Co sąd powiedział o braku okularów?
„Stwierdzona u oskarżonego wada wzroku wymagała korekcji okularowej, a kierujący pojazdem powinien korzystać w czasie jazdy z okularów. Zarówno sama wada, brak korekcji okularowej przez prowadzącego pojazd jak i warunki atmosferyczne oraz brak oświetlenia, mogły mieć wpływ na zaistnienie wypadku drogowego.”
Sąd uznał brak okularów za umyślne naruszenie zasad bezpieczeństwa, co obciążyło kierowcę przy wymiarze kary.
⚠️ Z praktyki kancelarii: Brak okularów to nie „drobnostka” – w razie wypadku sąd potraktuje to jako świadome lekceważenie bezpieczeństwa, co przełoży się na wyższy wyrok.
4. Czy ubezpieczyciel zapłaci odszkodowanie?
OC sprawcy – tak, ale…
Ubezpieczyciel OC musi wypłacić odszkodowanie poszkodowanym, nawet jeśli sprawca jechał bez okularów. Ale:
- Ubezpieczyciel może zwrócić się regresem do sprawcy o zwrot wypłaconego odszkodowania (art. 43 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych)
- Regres może sięgać kilkuset tysięcy złotych (np. zadośćuczynienie, renta, koszty leczenia)
AC sprawcy – raczej nie
Jeśli Ty, jako sprawca, masz szkodę (zniszczony samochód) i ubezpieczenie AC:
- Ubezpieczyciel może odmówić wypłaty, powołując się na rażące naruszenie obowiązków (jazda bez okularów)
- Sprawa trafi do sądu cywilnego – i prawdopodobnie przegrasz
📞 Potrzebujesz pomocy prawnej? Zadzwoń: +48 531 335 713
👉 Zachęcamy do zapoznania się z ofertą Kancelarii w zakresie obrony w sprawach karnych → https://adwokatdlakierowcy.pl/
5. Jak sprawdzić, czy potrzebujesz okularów do jazdy?
Badanie wzroku – co 15/5 lat
Obowiązek badania wzroku:
- Do 60. roku życia: co 15 lat (przy wymianie prawa jazdy)
- Po 60. roku życia: co 5 lat
Ale: Jeśli zauważysz pogorszenie wzroku (np. nie widzisz znaków drogowych, zamazany obraz), musisz zgłosić się do okulisty – nawet przed terminem wymiany prawa jazdy.
Co zrobić, jeśli wzrok się pogorszył?
- Idź do okulisty – prywatnie lub NFZ
- Kup okulary/soczewki zgodne z receptą
- Noś je zawsze podczas jazdy
- Przy wymianie prawa jazdy lekarz orzecznik doda kod 01.01/01.02
⚠️ Praktyczna rada: Trzymaj zapasowe okulary w samochodzie. Zgubione/złamane okulary to nie wymówka – wezwij kogoś, by Cię podwiózł, zamiast ryzykować jazdę bez nich.
6. FAQ
Czy mogę jeździć w soczewkach zamiast okularów?
Tak, jeśli w prawie jazdy masz kod 01.02 (soczewki) lub 01.06 (okulary lub soczewki). Ale musisz je nosić cały czas podczas jazdy.
Co jeśli policja zatrzyma mnie bez okularów?
Dostaniesz mandat do 1500 zł + 10 punktów karnych. Jeśli policjant uzna, że nie jesteś w stanie bezpiecznie prowadzić (np. bardzo słaby wzrok), może zatrzymać dowód rejestracyjny i uniemożliwić dalszą jazdę.
Czy mogę wrócić po okulary do domu?
Nie. Jeśli jedziesz bez okularów, nie możesz kontynuować jazdy. Wezwij kogoś, by Cię podwiózł, lub zostaw auto i wróć po nie później – z okularami.
Ile kosztuje adwokat w sprawie o wypadek bez okularów?
W naszej kancelarii w Poznaniu koszt reprezentacji w sprawie karnej (wypadek) zaczyna się od 5000–8000 zł (zależnie od złożoności sprawy).
Czy brak okularów automatycznie oznacza winę w wypadku?
Nie automatycznie, ale sąd uzna to za okoliczność obciążającą. Jeśli wypadek byłby uniknięty przy prawidłowej korekcji wzroku – Twoja odpowiedzialność będzie pełna.
7. Najważniejsze wnioski
✅ Kod 01.01/01.02 w prawie jazdy = obowiązek noszenia okularów/soczewek
✅ Jazda bez okularów = do 1500 zł mandatu + 10 punktów karnych
✅ Wypadek bez okularów = do 8 lat więzienia (jeśli śmiertelny), zakaz prowadzenia do 15 lat
✅ Ubezpieczyciel zapłaci ofiarom, ale może żądać zwrotu od Ciebie (regres)
✅ AC nie wypłaci Ci odszkodowania za Twoją szkodę
Podsumowanie
Jazda bez okularów korekcyjnych to poważne naruszenie prawa. Nawet jeśli „jakoś widzisz”, Twoja reakcja jest wolniejsza, a pole widzenia ograniczone. W razie wypadku brak okularów stanie się głównym argumentem przeciwko Tobie – sąd potraktuje to jako umyślne lekceważenie bezpieczeństwa, co przełoży się na wyższy wyrok i wieloletni zakaz prowadzenia. W naszej kancelarii w Poznaniu bronimy kierowców w sprawach karnych, ale najlepsza obrona to profilaktyka – noś okulary zawsze, gdy prowadzisz.
Disclaimer: Niniejszy artykuł stanowi ogólną informację prawną i nie zastępuje indywidualnej porady prawnej w konkretnej sprawie. Każda sytuacja na drodze wymaga analizy konkretnych okoliczności oraz dowodów. Kancelaria Adwokacka nie ponosi odpowiedzialności za działania podjęte na podstawie informacji zawartych w artykule. W celu uzyskania porady prawnej dostosowanej do Państwa sytuacji, zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią.
Podsumowanie kancelarii: Niniejszy artykuł powstał w oparciu o doświadczenie zespołu adwokatów specjalizujących się w prawie drogowym. Adwokat Marta Krzyżanowicz i adwokat Michalina Koligot od lat wspierają kierowców z całej Polski w sprawach mandatów, wypadków i innych problemów drogowych, tłumacząc zawiłości prawa z pasją i zaangażowaniem.
Zapraszamy do Kancelarii Adwokackiej:
Adwokat Marta Krzyżanowicz, Adwokat Michalina Koligot
ul. Mickiewicza 18a/3, 60-834 Poznań
Tel.: +48 531 335 713
E-mail: kontakt@adwokatdlakierowcy.pl
www: www.adwokatdlakierowcy.pl
Źródła
- Kodeks karny, art. 177 § 1 i § 2
- Kodeks wykroczeń, art. 97 § 1
- Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, art. 43
- Wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu, sygn. IV Ka 168/25
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie badań lekarskich kierowców
