Hej, tu Michalina Koligot. Często gdy spotykam się z nowymi klientami w mojej kancelarii, jednym z pierwszych pytań, jakie słyszę to: “Kiedy dokładnie będę mógł znowu jeździć?”. To naprawdę ważna kwestia – ludzie muszą planować, jak będą dojeżdżać do pracy, odbierać dzieci ze szkoły czy załatwiać codzienne sprawy.
Dziś wyjaśnię Ci, jak dokładnie liczyć początek i koniec zakazu prowadzenia pojazdów – wiedza przydatna zarówno gdy dopiero czeka Cię sprawa w sądzie, jak i gdy już masz orzeczony zakaz.
Od kiedy liczy się zakaz prowadzenia pojazdów?
Sprawa wydaje się prosta, ale często wprowadza ludzi w błąd. Zakaz prowadzenia pojazdów może być liczony od jednej z dwóch dat:
1. Od daty zatrzymania prawa jazdy przez policję
Tak jest najczęściej. Jeśli zatrzymali Cię do kontroli na Grunwaldzkiej czy Hetmańskiej i od razu zabrali Ci prawo jazdy – zakaz liczy się właśnie od tego dnia.
Od grudnia 2021 roku mamy elektroniczne zatrzymanie prawa jazdy, więc nie ma znaczenia, czy miałeś blankiet przy sobie, czy nie. Policjant zatrzymuje Twoje uprawnienia elektronicznie i od tej daty liczy się zakaz.
Miałam klienta z Winograd, którego zatrzymali na kontroli na ul. Murawa. Mimo że fizycznie prawo jazdy zostało w domu, zakaz zaczął się liczyć od dnia kontroli, bo w systemie odnotowano elektroniczne zatrzymanie.
2. Od daty uprawomocnienia się wyroku
Ten wariant dotyczy sytuacji, gdy w momencie prowadzenia pojazdu nie miałeś już prawa jazdy (np. zostało wcześniej zatrzymane do innej sprawy lub straciłeś je za punkty).
Jeden z moich klientów z Rataj stracił prawo jazdy za punkty, a miesiąc później złapali go na jeździe po alkoholu. W jego przypadku zakaz liczył się dopiero od uprawomocnienia wyroku, bo w momencie kontroli i tak nie miał już uprawnień.
Jak dokładnie liczyć koniec zakazu?
To najprostsza część – wystarczy znać:
- Datę początkową (zatrzymanie prawa jazdy lub uprawomocnienie wyroku)
- Długość zakazu orzeczoną przez sąd
Na przykład, jeśli policja zatrzymała Ci prawo jazdy 15 marca 2023 r., a sąd na Młyńskiej orzekł zakaz na 3 lata, to koniec zakazu wypada dokładnie 15 marca 2026 r.
WAŻNE: Taka data oznacza, że jeszcze tego dnia nie możesz prowadzić! Dopiero od następnego dnia (w tym przykładzie od 16 marca 2026) możesz legalnie wsiąść za kierownicę.
Zaliczenie okresu zatrzymania prawa jazdy
Tu często pojawia się zamieszanie. Jeśli policjant zatrzymał Ci prawo jazdy podczas kontroli, a wyrok zapadł kilka miesięcy później, sąd powinien zaliczyć ten okres na poczet zakazu.
Na przykład:
- Zatrzymanie prawa jazdy: 10 stycznia 2023
- Wyrok sądu: 15 kwietnia 2023
- Zakaz na 2 lata
W takim przypadku zakaz liczy się od 10 stycznia 2023 i kończy 10 stycznia 2025. Te trzy miesiące między zatrzymaniem a wyrokiem są już wliczone!
Miałam klientkę z Łazarza, której sąd “zapomniał” zaliczyć okres zatrzymania. Złożyliśmy wniosek o uzupełnienie wyroku i szybko naprawiono ten błąd.
Co jeśli sąd nie zaliczył okresu zatrzymania?
Jeśli zauważysz, że sąd nie zaliczył Ci okresu zatrzymania prawa jazdy, natychmiast złóż wniosek o uzupełnienie wyroku w tym zakresie. To prosta formalność, ale niewiele osób o tym wie.
W Poznaniu takie wnioski rozpatrywane są dość sprawnie, zwykle w ciągu kilku tygodni. W sądzie przy ul. Kamiennogórskiej udało mi się nawet przyspieszyć tę procedurę dla kierowcy, który potrzebował pilnie jasności co do daty końca zakazu ze względu na pracę.
Kiedy mogę zacząć starać się o skrócenie zakazu?
To pytanie zadają mi praktycznie wszyscy klienci. Zgodnie z prawem, możesz złożyć wniosek o skrócenie zakazu przez blokadę alkoholową po upływie:
- Połowy orzeczonego zakazu (ale nie mniej niż rok)
- W przypadku dożywotniego zakazu – po 10 latach
Co to oznacza w praktyce? Jeśli dostałeś zakaz na 3 lata liczony od 5 maja 2023, to wniosek o skrócenie możesz złożyć najwcześniej 5 maja 2025 (po 1,5 roku).
W Poznaniu i okolicach wielu moich klientów skutecznie korzysta z tej możliwości. Nawet kierowcy z zakazami na 5 czy 7 lat mogą wrócić za kółko znacznie szybciej – oczywiście z blokadą alkoholową w samochodzie.
Co z egzaminem na prawo jazdy?
Sprawa jest prosta, ale wielu kierowców o tym nie wie:
- Jeśli zakaz trwa krócej niż rok – nie musisz zdawać ponownie egzaminu
- Jeśli zakaz trwa rok lub dłużej – musisz ponownie zdać egzamin
A co z kursami na prawo jazdy? Podczas trwania zakazu nie możesz:
- Uczestniczyć w praktycznej części kursu (nie możesz prowadzić auta z instruktorem)
- Zdawać egzaminu praktycznego
Możesz natomiast:
- Uczestniczyć w części teoretycznej kursu
- Zdawać egzamin teoretyczny
Miałam klienta z Piątkowa, który podczas trwania zakazu ukończył część teoretyczną kursu i zdał egzamin teoretyczny. Dzień po zakończeniu zakazu zdał część praktyczną i odzyskał uprawnienia.
Konsekwencje złamania zakazu
To NAPRAWDĘ ważne – jeśli złamiesz zakaz prowadzenia pojazdów, popełniasz przestępstwo z art. 244 kk zagrożone karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
I uwierz mi, sądy w Poznaniu nie patrzą na to łagodnie. Miałam klienta, który na dwa tygodnie przed końcem zakazu pojechał odebrać dziecko ze szkoły na Wildzie. Zatrzymali go do rutynowej kontroli i skończył z dodatkowym zakazem na 3 lata! Te dwa tygodnie cierpliwości kosztowałyby go znacznie mniej…
Praktyczne przykłady z Poznania i okolic
Przypadek 1: Janusz z Dębca
- Zatrzymanie prawa jazdy: 12 lutego 2022 (0,7 promila na ul. 28 Czerwca)
- Wyrok Sądu Rejonowego Poznań-Nowe Miasto: 20 maja 2022
- Zakaz: 3 lata
- Zakaz liczy się: od 12 lutego 2022 do 12 lutego 2025
- Możliwość złożenia wniosku o skrócenie: po 12 lutego 2024
Przypadek 2: Karolina z Jeżyc
- Zatrzymanie: 3 września 2022 (brak prawa jazdy przy sobie, elektroniczne zatrzymanie)
- Wyrok: 15 grudnia 2022
- Zakaz: 1 rok
- Zakaz liczy się: od 3 września 2022 do 3 września 2023
- Konsekwencje: musiała ponownie zdawać egzamin na prawo jazdy
Przypadek 3: Michał z Kiekrza
- Zatrzymanie: 5 stycznia 2023 (wcześniej stracił prawo jazdy za punkty)
- Wyrok: 10 kwietnia 2023, uprawomocnił się 25 kwietnia 2023
- Zakaz: 4 lata
- Zakaz liczy się: od 25 kwietnia 2023 do 25 kwietnia 2027
- Możliwość złożenia wniosku o skrócenie: po 25 kwietnia 2025
Najczęstsze pytania moich klientów z Poznania
“Czy mogę jeździć rowerem podczas zakazu?”
Tak, możesz jeździć rowerem, chyba że sąd wprost zakazał ci prowadzenia WSZYSTKICH pojazdów (co zdarza się rzadko).
“Czy wyjeżdżając za granicę też obowiązuje mnie zakaz?”
Absolutnie tak! Zakaz prowadzenia pojazdów obowiązuje także za granicą. Poznaniacy często jeżdżą do Niemiec i pytają czy tam mogą prowadzić – odpowiedź brzmi: nie, to przestępstwo.
“Jak sprawdzić dokładną datę końca zakazu?”
Najprościej – sprawdź w wyroku datę zatrzymania prawa jazdy i dodaj okres zakazu. Możesz też złożyć zapytanie w wydziale komunikacji Urzędu Miasta Poznania.
“Czy po zatarciu skazania zakaz nadal obowiązuje?”
Tak! Nawet jeśli wyrok uległ zatarciu, zakaz prowadzenia pojazdów obowiązuje do końca okresu, na jaki został orzeczony.
Podsumowanie
Dokładne liczenie okresu zakazu prowadzenia pojazdów to nie rocket science, ale wymaga uwagi. Zapamiętaj:
- Zakaz najczęściej liczy się od dnia zatrzymania prawa jazdy
- Jeśli nie miałeś prawa jazdy w momencie zatrzymania – od uprawomocnienia wyroku
- Po roku lub dłuższym zakazie musisz ponownie zdać egzamin
- Możesz starać się o skrócenie zakazu po połowie okresu (min. rok)
- NIGDY nie łam zakazu – konsekwencje są bardzo poważne
Jeśli masz wątpliwości co do Twojego konkretnego przypadku – odezwij się. Precyzyjna wiedza o tym, kiedy kończy się Twój zakaz prowadzenia pojazdów, pozwoli Ci dobrze zaplanować przyszłość i uniknąć kolejnych problemów.
Masz problem na drodze? Odezwij się:
Adwokat Michalina Koligot
“Adwokat dla Kierowców w Poznaniu”
ul. Mickiewicza 18 A lokal numer 3, Poznań
tel. +48 61 8427445
